Việc lắp đặt thang máy tại Việt Nam được quản lý chặt chẽ bởi nhiều quy định và tiêu chuẩn nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho người sử dụng. Dưới đây là những điểm chính bạn cần nắm rõ:

Văn bản pháp luật và Tiêu chuẩn áp dụng

Các quy định về lắp đặt thang máy chủ yếu được thể hiện trong các văn bản sau:

• Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13: Đây là cơ sở pháp lý chung cho mọi hoạt động liên quan đến an toàn lao động, trong đó có việc lắp đặt và sử dụng thang máy.
• Nghị định 44/2016/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật An toàn, vệ sinh lao động về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động. Thang máy là một trong những đối tượng phải kiểm định.
• Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH: Ban hành danh mục các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động, trong đó có thang máy.
• Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn thang máy (QCVN 02:2019/BLĐTBXH): Đây là quy định quan trọng nhất, chi tiết về các yêu cầu kỹ thuật, lắp đặt, kiểm định và vận hành thang máy. Quy chuẩn này thay thế QCVN 02:2011/BLĐTBXH.
• Các Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN): Các tiêu chuẩn này quy định chi tiết về thiết kế, cấu tạo, vật liệu, thử nghiệm thang máy, ví dụ như TCVN 5744:1993 (Thang máy – Yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt), TCVN 7628-1:2007 (Thang máy – Các yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt – Phần 1: Thang máy chở người và thang máy chở người và hàng).

QUY TRÌNH LẮP ĐẶT THANG MÁY TẠI YME ELEVATOR

1.Chuẩn bị mặt bằng và kiểm tra hố thang

Trước khi bắt đầu lắp đặt, việc kiểm tra và chuẩn bị mặt bằng là cực kỳ quan trọng.

• Kiểm tra kích thước hố thang: Đội ngũ kỹ thuật sẽ kiểm tra lại toàn bộ kích thước hố thang (chiều cao, chiều rộng, chiều sâu) so với bản vẽ thiết kế để đảm bảo mọi thứ khớp nhau. Sai sót ở bước này có thể gây ra nhiều vấn đề lớn sau này.
• Kiểm tra kết cấu: Đánh giá khả năng chịu lực của hố thang, đà giữ ray, đà đặt máy (nếu có phòng máy) để đảm bảo đủ vững chắc cho toàn bộ hệ thống thang máy.
• Vệ sinh: Đảm bảo hố thang sạch sẽ, không có vật cản, bụi bẩn hay nước đọng.
• Thiết lập an toàn: Lắp đặt các rào chắn, biển báo an toàn và hệ thống chiếu sáng tạm thời để đảm bảo an toàn cho nhân viên trong quá trình làm việc.

2. Lắp đặt hệ thống ray dẫn hướng

Ray dẫn hướng là xương sống của thang máy, giúp cabin và đối trọng di chuyển thẳng đứng và ổn định.

• Định vị điểm chuẩn: Dùng máy laser hoặc dây dọi để xác định các điểm chuẩn, đảm bảo độ thẳng đứng tuyệt đối cho ray.
• Lắp đặt giá đỡ ray: Gắn các giá đỡ ray vào tường hố thang theo đúng khoảng cách và vị trí đã định.
• Lắp đặt ray: Lắp từng đoạn ray dẫn hướng (ray cabin và ray đối trọng) vào giá đỡ, siết chặt bu-lông và căn chỉnh sao cho các mối nối ray thẳng hàng, không bị lệch hoặc gồ ghề. Độ chính xác ở bước này cực kỳ quan trọng để thang máy hoạt động êm ái.

3. Lắp đặt khung cabin và đối trọng

Đây là bước tạo nên phần thân chính của thang máy.

• Lắp ráp khung cabin: Các bộ phận của khung cabin được lắp ráp lại với nhau trong hố thang, bao gồm sàn cabin, trần cabin và vách cabin.
• Lắp đặt khung đối trọng: Khung đối trọng cũng được lắp ráp tương tự. Đối trọng được đặt vào khung này, giúp cân bằng tải trọng với cabin.
• Kiểm tra và điều chỉnh: Đảm bảo cabin và đối trọng di chuyển trơn tru trên ray mà không bị kẹt hay va chạm.

4. Lắp đặt máy kéo và tủ điều khiển (Phòng máy hoặc trên nóc hố thang)

Đây là "bộ não" và "trái tim" của hệ thống thang máy.

• Máy kéo: Đặt máy kéo (động cơ) lên bệ đỡ đã được chuẩn bị sẵn trong phòng máy hoặc trên đỉnh hố thang (đối với thang máy không phòng máy - MRL). Đảm bảo máy kéo được cố định chắc chắn và cân bằng.
• Tủ điều khiển: Lắp đặt tủ điều khiển, nơi chứa các mạch điện, bộ vi xử lý điều khiển mọi hoạt động của thang máy. Đảm bảo các dây điện được đấu nối gọn gàng, đúng kỹ thuật.

5. Lắp đặt hệ thống cáp tải và cáp điều khiển

Cáp là thành phần truyền tải lực và tín hiệu.

• Cáp tải: Luồn cáp tải qua puly của máy kéo, nối một đầu với cabin và đầu còn lại với đối trọng. Số lượng cáp tải phụ thuộc vào tải trọng và thiết kế của thang máy.
• Cáp điều khiển (cáp dẹt): Cáp dẹt chứa các dây tín hiệu, kết nối cabin với tủ điều khiển. Nó được treo tự do và phải đủ dài để không bị căng khi cabin di chuyển.
• Lắp đặt các thiết bị an toàn phụ trợ: Bao gồm bộ hạn chế tốc độ, thắng cơ, bộ đệm (giảm chấn) dưới đáy hố thang, chuông báo động, hệ thống liên lạc nội bộ trong cabin.

6. Lắp đặt cửa tầng và cửa cabin

Cửa là điểm tiếp xúc giữa người dùng và thang máy.

• Cửa tầng: Lắp đặt khung cửa và cánh cửa tại mỗi tầng. Đảm bảo cửa mở đóng nhẹ nhàng, đồng bộ với cabin.
• Cửa cabin: Lắp đặt cửa vào cabin. Hệ thống cửa phải có các cảm biến an toàn để tự động mở ra khi có vật cản.
• Căn chỉnh: Căn chỉnh cửa tầng và cửa cabin sao cho khi cabin đến đúng tầng, hai cánh cửa mở ra đồng thời và thẳng hàng.

7. Đấu nối điện và chạy thử

Đây là giai đoạn hoàn thiện và kiểm tra toàn diện.

• Đấu nối điện: Kết nối toàn bộ hệ thống điện từ nguồn điện chính đến tủ điều khiển, máy kéo, chiếu sáng cabin, các nút nhấn và các thiết bị an toàn.
• Kiểm tra chức năng: Kiểm tra từng chức năng của thang máy: gọi tầng, đóng/mở cửa, đèn chiếu sáng, quạt thông gió, hệ thống liên lạc, chuông báo động, nút dừng khẩn cấp.
• Chạy thử không tải: Chạy thang máy lên xuống nhiều lần mà không có người để kiểm tra độ ổn định, tiếng ồn và sự trơn tru.
• Chạy thử có tải: Chạy thử với tải trọng định mức để kiểm tra khả năng vận hành khi đầy tải và các tính năng an toàn trong trường hợp quá tải.
• Kiểm tra an toàn: Đặc biệt kiểm tra các hệ thống an toàn như bộ hạn chế tốc độ và thắng cơ (nếu có yêu cầu thử nghiệm thực tế).

8. Kiểm định an toàn và bàn giao

Sau khi lắp đặt xong và chạy thử thành công, thang máy sẽ trải qua bước cuối cùng và quan trọng nhất:

• Kiểm định kỹ thuật an toàn: Một đơn vị kiểm định độc lập, có thẩm quyền sẽ đến để kiểm tra toàn bộ thang máy theo các tiêu chuẩn và quy định hiện hành (ví dụ QCVN 02:2019/BLĐTBXH tại Việt Nam). Nếu đạt yêu cầu, thang máy sẽ được cấp giấy chứng nhận kiểm định và dán tem kiểm định.
• Bàn giao: Sau khi có chứng nhận kiểm định, đơn vị lắp đặt sẽ tiến hành bàn giao thang máy cho chủ đầu tư hoặc đơn vị sử dụng, hướng dẫn chi tiết về vận hành và bảo trì.

Quy trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn để đảm bảo thang máy hoạt động hiệu quả và an toàn tuyệt đối cho người sử dụng.